مزایا و معایب ساختمان های پیش ساخته

شاید جالب باشد که بدانید ساختمان های پيش ساخته حدود هزاران سال قدمت دارند. یونانیان باستان از سازه ‌های پیش ساخته برای ساخت معابد خود استفاده می‌کردند. در ایالات متحده، خانه ‌های پیش ساخته برای اولین بار در اوایل قرن بیستم معرفی شدند و به شهرت رسیدند.

امروزه انواع ساختمان های پیش ساخته پیشرفته‌تر از قبل هستند و به‌دلیل مقرون‌به‌صرفه بودن و صرفه‌جویی در مصرف انرژی محبوبیت بالایی دارند. در این مقاله در نظر داریم درباره ساخت خانه‌های پیش ساخته و بهترین نوع آن در ایران مطالبی را با شما به اشتراک بگذاریم.

همچنین شما می‌توانید از طریق تماس با شماره 1471 و ثبت سفارش در صفحه مشاوره ساخت‌وساز، با متخصصان و مهندسین مجرب در حوزه ساختمان‌سازی و بازسازی و بنایی مشورت نمایید و خدمات دریافت کنید.

ساختمان پیش ساخته چیست؟

ساختمان‌ هاي پيش ساخته، ساختمان‌هایی با اجزاء مختلف مانند دیوار، سقف و کف هستند که در کارگاه یا کارخانه تولیدی ساخته می‌شوند و با اجرای ساختمان های سنتی با مصالح بنایی تفاوت‌هایی دارند.

این اجزاء را می‌توان به‌طور کامل یا جزئی در کارخانه مونتاژ کرد و سپس به سایت ساختمان منتقل نمود. پایین بودن قیمت ساختمان‌ های پیش ساخته، مونتاژ سریع و قابلیت استفاده مجدد دلایل محبوبیت این سازه‌ها هستند.

رایج‌ترین کاربردهای سازه‌های پیش ساخته عبارتند از تأسیسات ساختمانی موقت، فضاهای اداری، کمپ‌های پزشکی، مدارس، بلوک‌های آپارتمانی و خانه‌های مجزا.

نکات مهم برای نصب ساختمان ‌های پیش ساخته در ایران

• خانه‌های پیش ساخته بر اساس نقشه‌ تولید می‌شوند و باید در ساخت آن‌ها باید تمام قوانین ساختمانی مشابه سازه‌های دائمی رعایت شوند.
• قبل از نصب ساختمان های پیش ساخته، محل ساخت آن با توجه به نوع خاک مورد نیاز برای پی سازه بررسی می‌شود.
• در مرحله بعد، سایت توسط شخص ثالث بررسی می‌شود تا تایید کند که با قوانین ساخت‌وساز محلی و کشوری مطابقت دارد.
• پس از انجام بازرسی‌های مختلف، شرکت‌های نقشه‌کشی باید مجوزهای ساختمانی و تاسیساتی را دریافت کنند.
• با توجه به پیشرفت‌ها و استانداردسازی مقررات ملی ساختمان و نیاز روزافزون به فضاهای مسکونی و اداری، ساختمان های پیش ساخته به‌جای ساخت‌وسازهای معمولی استفاده می‌شوند.
• همچنین ابزارهای جدیدی مانند BIM یا مدل‌سازی اطلاعات ساختمان با نمایش دیجیتالی ویژگی‌های سازه کمک بزرگی به معماران، مهندسان و پیمانکاران می‌کند.
• BIM مدیریت موثر مونتاژ در محل را امکان‌پذیر می‌کند و خطرات مرتبط با ساخت‌وساز پیش ساخته را کاهش می‌دهد.

معرفی انواع ساختمان‌ های پیش ساخته

ساختمان های پیش ساخته صدها سال قدمت دارند و تاریخچه آن‌ها به قرن پانزدهم برمی‌گردد که ویلیام فاتح به انگلستان حمله کرد. در طول قرن‌ها، ساختمان های پیش ساخته تحول پیدا کرده‌اند تا متناسب با نیازهای جامعه باشند.

در آغاز قرن بیستم، کیت‌های ساختمان‌ های پیش ساخته بتنی تولید و به فروش می‌رسیدند. رشد سریع ساختمان های پیش ساخته پس از جنگ جهانی دوم باعث شد کلبه‌های کوانست به‌عنوان پادگان موقت سربازان در طول جنگ معرفی شوند.

از زمان طراحی ساده کلبه‌های کوانست، صنعت همیشه در حال توسعه بوده تا انواع مختلفی از ساختمان های پیش ساخته را برای پاسخگویی به نیازهای تولیدکنندگان، کشاورزان و صاحبان خانه فراهم کند.

بر همین اساس دو نوع اصلی ساختمان های پیش ساخته معرفی شدند که حجمی یا مدولار و پانلی نامیده می‌شوند. هر دو نوع با استفاده از چوب، فولاد، بتن و فایبرگلاس ساخته می‌شوند و مجموعه خاصی از مصالح مختلف هستند.

• انواع سازه‌های فولادی از فولاد گالوانیزه سبک ساخته می‌شوند.
• ساختمان‌ های پیش ساخته چوبی قدیمی‌ترین و سنتی‌ترین نوع پیش ساخته‌ها به‌شمار می‌آیند و دارای ناودان و روکش چوبی می‌باشند.
• در ساختمان‌ های پانلی بتنی هسته عایق سفت و سخت و روکش خارجی برای افزایش استحکام به هم متصل می‌شوند.
• ساختمان‌ های پیش ساخته فایبرگلاس دارای دیوارها و سقف‌های فایبرگلاس هسته فوم هستند.

در ادامه به بررسی انواع ساختمان های پیش ساخته خواهیم پرداخت:

1. ساختمان‌ های پیش ساخته LSF

اصطلاح lsf نام شناخته‌شده بین المللی سیستم سازنده ساختمان های پیش ساخته است. در این سیستم سازه‌ها از پروفیل‌های فلزی گالوانیزه سرد با ضخامت کم در حد یک میلی‌متر و وزن بسیار پایین تشکیل شده‌اند.

سیستم ساختمان‌ های LSF به‌عنوان یکی از بهترین نوع خانه‌ های پیش ساخته دارای مزایای بیشتری نسبت به سایر روش‌ها است. برای مثال آسیب‌پذیری کمتری در برابر آتش، موریانه و تغییرات رطوبت دارند. همچنین در برابر طوفان و گردباد هم مستحکم هستند.

2. اسکلت‌بندی چوبی

پانل‌ های اسکلت چوبی در کشورهایی که ساخت خانه‌های چوبی رایج است محبوبیت بالایی دارند. این اسکلت‌بندی‌ها در کارخانه‌ها ساخته می‌شوند و سپس در ساخت خانه‌های چوبی به‌کار می‌روند.

3. سیستم‌های بتنی

استفاده از قطعات بتنی در ساختمان پیش ساخته، تطبیق‌پذیری بیشتر و صرفه‌جویی در زمان را فراهم می‌کند. اگرچه عناصر معماری مانند پانل ‌های بتنی سنگین‌تر از سایر اجزای ساختمان هستند؛ اما به‌دلیل استحکام و زیبایی محبوبیت زیادی دارند.

4. اسکلت‌بندی فلزی

قرن‌هاست که فولاد یکی از مصالح ساختمانی محبوب و قابل‌اعتماد برای ساخت‌وسازهای تجاری و مسکونی بوده است. اسکلت فلزی متشکل از فولاد قوی و بادوام برای ایجاد پانل‌ های پیش ساخته به‌کار می‌رود که می‌توان از آن‌ها برای ساختمان‌سازی استفاده کرد.

5. ساندویچ پانلی

سازه‌های ساندویچ پنلی از 2 روکش نازک از مواد مانند بتن، تخته سه لا یا فولاد ضدزنگ ساخته می‌شوند. در مرحله بعد روکش‌ها به هسته عایق چسبانده می‌شوند که معمولاً از موادی مانند فوم، کاغذ، پارچه یا لاستیک ساخته شده است.

6. اسکلت چوبی پانل‌شده

این قاب‌ها معمولاً برای پشت بام‌ها استفاده می‌شوند. در این اسکلت‌بندی تکه‌های بلندی از قاب‌ها از چوب چند لایه ساخته می‌شوند که توسط تخته سه لا یا سقف تخته‌ای پوشانده شده‌اند. این پانل‌های سقفی باعث صرفه‌جویی در زمان شده و ساخت سقف را ایمن‌تر می‌کنند.

7. سیستم‌های مدولار

در این سیستم‌ها از تمام سبک‌های ساخت خانه‌های پیش ساخته استفاده شده و ساختار ساختمانی کامل در کارخانه ساخته می‌شود. ساختمان‌ها به محل ساخت‌وساز نهایی انتقال داده شده و به‌سادگی به فونداسیون آماده‌شده متصل می‌شوند.

اجزای سازه ‌های پیش ساخته

اجزای مختلف ساختمان‌ های پیش ساخته در کارخانه مهندسی شده و به سایت مورد نظر تحویل داده می‌شوند تا در آنجا مونتاژ شوند. ساختمان‌ های پیش ساخته جایگزین مناسب و قابل‌اعتمادی برای ایجاد فضای کاری، ذخیره‌سازی و امکانات بیشتر هستند.

اجزای ساختمان‌ های پیش ساخته شامل اسکلت‌بندی، تکیه‌گاه‌های ثانویه، پانل‌های دیوار و سقف، چارچوب در و پنجره، بست و ورق و عایق هستند.

شاید فکر کنید برای مونتاژ ساختمان‌ هاي پيش ساخته وجود اجزای بزرگتر ضرورت بیشتری دارد. اما مهم‌ترین و حیاتی‌ترین موارد پیچ، مهره، میخ و بست‌های مورد نیاز برای نگه داشتن قطعات مختلف در کنار هم هستند.

مزایای سازه ‌های پیش ساخته

ساخت‌وسازهای پیش ساخته محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند؛ چون کیفیت بهتری دارند و با بودجه‌های مختلف در دسترس هستند. در این قسمت مقاله نگاهی به مزایای ساخت‌وسازهای پیش ساخته می‌اندازیم:

• سرعت؛ فرآیند ساخت خارج از محل در کارخانه انجام می‌شود. از این رو فعالیت‌های آماده سازی سایت می‌تواند به‌صورت همزمان ادامه پیدا کند. این پروسه می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی به کاهش زمان کلی یک پروژه کمک کند.
• پایداری؛ کمترین اختلال در سایت و ضایعات ساختمانی با مدیریت دقیق و مونتاژ از پیش برنامه‌ریزی‌شده می‌تواند به کاهش اثرات زیست محیطی ساخت‌وساز کمک کند.
• ایمنی؛ در کارخانه، کنترل سلامت و ایمنی بسیار آسان‌تر انجام می‌شود.
• کیفیت؛ فرآیندهای کنترل‌شده در کارخانه تضمین می‌کند که ساختمان های پیش ساخته از کیفیت بالایی برخوردار هستند. همچنین محیط داخلی ساختمان‌ها و اجزای آن‌ها را در برابر تغییرات اقلیمی و تخریب محافظت می‌کند.
• فناوری؛ ارتباط بین فناوری‌های ساخت و طراحی‌های نوظهور به کمک رایانه، ساخت‌وساز را متحول کرده است.
• ارزش مالی؛ سرعت تکمیل پروژه‌های ساختمان های پیش ساخته می‌تواند به کاهش هزینه‌ها کمک کند.

معایب خانه‌ های پیش ساخته

صرف‌نظر از مزایایی که توضیح دادیم ساختمان های پیش ساخته معایبی هم دارند که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت:

● افزایش خطرات به‌دلیل محاسبات اشتباه

اول اینکه این تکنیک در مقایسه با روش‌های ساخت‌وساز سنتی خطرات زیادی می‌تواند داشته باشد. به این دلیل که اکثر قطعات ساختمانی بزرگ خارج از محل ساخته می‌شوند. از این رو، حتی کوچکترین خطاها می‌تواند کل ساختار را در معرض خطر قرار دهد.

● سریع بودن زمان تکمیل و احتمال بروز خطا

پس از رسیدن قطعات ساختمان های پیش ساخته به محل، باید به هم متصل و پیچ‌ومهره شوند. کارگرانی که در سایت کار می‌کنند با محدودیت‌های زمانی شدید برای تکمیل سریع کار روبه‌رو هستند. این اتفاق می‌تواند به ایجاد اشتباهاتی منجر شود که یکی از بزرگ‌ترین معایب خانه‌ های پیش ساخته محسوب می‌شوند.

● قطع ارتباط سازنده و صاحب خانه

هر سایتی متفاوت و منحصربه‌فرد است از این رو ویژگی‌ها و چالش‌های خاص خود را دارد. ساختمان‌ های پیش ساخته‌ای که طراحی می‌شوند ممکن است در تئوری ایده آل به نظر برسند، اما فاقد جزئیات و شخصی‌سازی هستند. از این رو ارتباط نزدیکی بین معمار و صاحب خانه وجود ندارد.

از دیگر معایب آشکار فناوری ساختمان های پیش ساخته می‌توان به هزینه بالای حمل‌ونقل، خطر شکستگی، نیاز به تجهیزات نصب، نیروی کار ماهر و نظارت بیشتر اشاره کرد.

بیشتر بخوانید:  مزایا و معایب ساختمان های پیش ساخته

عوامل موثر بر قیمت خانه‌ های پیش ساخته دائمی

یکی از نکات مهم در مورد خانه‌های پیش ساخته این است که به‌طور کلی هزینه ساخت آنها نسبت به خانه‌های معمولی کمتر است. دلایل زیر را می‌توان به پایین بودن قیمت خانه ‌های پیش ساخته دائمی مرتبط دانست:

1. تولید ضایعات کمتر

وقتی چندین گروه از پیمانکاران مصالح را به سایت تحویل می‌دهند و خانه‌ای را در محل می‌سازند، زباله‌های زیادی به شکل ضایعات تولید می‌شود. اما زمانی که خانه‌ای در کارخانه به‌صورت پنل یا ماژول ساخته می‌شود با بهبود سیستم تولید، ضایعات کمتری به‌جا خواهد ماند.

2. کار و زمان کمتر

در طول ساخت‌وساز سنتی چندین گروه از پیمانکاران مانند لوله‌کش، برق‌کار و نقاش همه به‌طور جداگانه برای انجام کارهای تعیین‌شده خود اقدام می‌کنند. این کار اغلب به‌دلیل مشغله سایر پیمانکاران با مشکل مواجه می‌شود.

اما زمانی که ماژول‌ها یا پانل‌ها در کارخانه ساخته می‌شوند کار را می‌توان بهتر مدیریت کرد تا سریع‌تر و کارآمدتر انجام شود.

علاوه‌بر این خرید ساختمان های پیش ساخته مدولار اساسا پروسه‌ای یک مرحله‌ای است. از این رو ممکن است سازنده خانه مدولار مصالح را به‌صورت عمده خریداری کند و این هزینه کم می‌تواند به نفع خریدار باشد. همچنین در زمان انتخاب دقیق لوازم و وسایل هم صرفه‌جویی می‌شود.

جمع‌بندی

ساختمان‌ های پیش ساخته تقریباً شبیه ساختمان‌های معمولی هستند ولی مزایای بیشتری دارند. کاهش زمان ساخت‌وساز، ساخت پایدار و باکیفیت، مزایای انسانی و زیست محیطی مانند ایمنی سایت، کاهش ضایعات و بهبود کیفیت هوا تنها چند مورد از مزایای سازه های پیش ساخته هستند.

با این حال در مواردی که تراکم ساختمان‌ها زیاد نیست ساختمان های پیش ساخته کمتر مورد توجه قرار می‌گیرند. زیرا ممکن است با مشکلات قیمت بالا و انعطاف‌پذیری کمتر همراه باشند.

سوالات متداول